Dây thìa canh thần dược chữa tiểu đường
Dây thìa canh - Gymnema sylvestre còn được gọi là dây muôi, lõa ti rừng là một loài cây thân thảo thuộc chi Lõa ti (Gymnema) họ Apocynaceae, bản địa của rừng nhiệt đới Ấn Độ, Đông Nam Á, miền nam Trung Quốc. Dây thìa canh được coi là cây thần dược chữa bệnh tiểu đường, đã được sử dụng để chữa bệnh nước tiểu ngọt như mật (tiểu đường đã ở thể nặng) tại Ấn Độ từ cách nay hơn 2000 năm.
Mô tả
Dây leo cao 6–10 m, nhựa mủ màu trắng. Thân có lóng dài 8–12 cm, đường kính 3mm, có lỗ bì thưa. Lá có phiến bầu dục, trứng ngược, dài 6–7 cm, rộng 2,5–5 cm, đầu nhọn, có mũi, gân phụ 4-6 cặp, rõ ở mặt dưới, nhăn lúc khô; cuống dài 5–8 mm. Hoa nhỏ, màu vàng, xếp thành xim dạng tán ở nách lá, cao 8 mm, rộng 12–15 mm; đài có lông mịn và rìa lông; tràng không lông ở mặt ngoài, tràng phụ là 5 răng. Quả đại dài 5,5 cm, rộng ở nửa dưới; hạt dẹp, lông mào dài 3 cm.
Cây ra hoa vào tháng 7 và đậu quả vào tháng 8. Khi chín quả của cây này rụng xuống và tách đôi giống 2 chiếc thìa, nên dân gian gọi là cây Dây thìa canh hay cây muôi.
Thành phần hóa học
Thành phần hóa học có hoạt tính sinh học chính của dây thìa canh là hoạt chất GS4 (Tên khoa học Gymnema Sylvestre kiềm hóa ở lần thứ 4) gồm tổ hợp nhiều axit gymnemic, một hoạt chất thuộc nhóm saponin triterpenoid. Ngoài ra, cây còn chứa các thành phần khác như flavone, anthraquinone, hentri-acontane, pentatriacontane, α và β- chlorophylls, phytin, resins, d-quercitol, acid tartaric, acid formic, acid butyric, lupeol,... Dịch chiết cây cũng cho thấy có thành phần alcaloid.
Acid gymnemic có tác dụng kích thích sản sinh tế bào Beta của tuyến tụy, nhờ đó tăng sản sinh Insulin, tăng hoạt lực của Insulin, giúp cơ thể tái thiết lập được khả năng cân bằng đường huyết tự nhiên. Acid Gymnemic còn ức chế hấp thu đường ở ruột do có cấu trúc phân tử gần giống với đường Glucose, khi vào đến ruột sẽ cạnh tranh với đường Glucose, lấp đầy thụ thể ruột và ngăn không cho hấp thu đường từ ruột vào máu. Acid Gymnemic còn ức chế gan tân tạo Glucose vào máu, đồng thời kích thích các enzyme chịu trách nhiệm tiêu thụ, sử dụng đường tại các mô cơ. Nhờ đó hoạt chất này đem lại hiệu quả giảm đường huyết.
Ngoài ra trong Dây thìa canh còn chứa peptide Gumarin. Khi ăn và nhai lá Dây thìa canh tươi thì Peptide này lấp đầy thụ thể lưỡi làm lưỡi không hấp thu được đường Glucose. Gumarin tác động vào vùng dưới đồi làm mất cảm giác đối với vị ngọt và vị đắng, vì vậy gây mất cảm giác ngọt. Tuy nhiên tác dụng này mất đi khi Dây thìa canh được nấu chín hoặc phơi khô.
Tính vị và tác dụng
Dây thìa canh được ghi nhận là tác dụng gián tiếp lên sự tiết insulin của tụy tạng, hạn chế thoái giáng Glicogen ở gan, làm giảm glucoza-niệu, làm mất vị ngọt của đường và các vị đắng của thuốc đắng trong một vài giờ, nhờ vậy giúp giảm đường huyết và điều trị bệnh đái tháo đường (Anti-diabetes). Ngoài ra Dây thìa canh còn được ghi nhận là làm giảm nồng độ LDL-cholesterol, triglicerid trong máu, tăng HDL-cholesterol nên giảm lipid máu toàn phần, ngăn ngừa xơ vữa mạch máu.
Trên lâm sàng, cây này còn cho thấy hiệu quả giảm huyết áp ở bệnh nhân có cao huyết áp.
Điều đáng chú ý là các nghiên cứu lâm sàng ở người bình thường, đường huyết không cao, cây này không cho hiệu quả giảm đường huyết hay huyết áp.
Tác dụng của cây Dây thìa canh
Dây thìa canh điều trị tiểu đường, ổn định đường huyết: Công dụng này đã được khẳng định bởi hơn 70 công trình nghiên cứu rất kỹ lưỡng trên thế giới về cây dây thìa canh suốt từ năm 1930. Tác dụng này còn được khẳng định chắc nịch khi đã được nhiều quốc gai thử nghiệm thành công trên người bệnh và động vật thí nghiệm.
Dây thìa canh còn có tác dụng điều trị táo bón: Những dược chất quý trong lá và cành non giúp người dùng nhuận tràng, tiêu hóa dễ dàng hơn.
Tác dụng điều trị bệnh viêm dạ dày. Tác dụng này ít được nói tới, nhưng từ lâu y học cổ truyền nhiều quốc gia đã sử dụng để giảm tình trạng ợ chua, đầy bụng do viêm loét dạ dày.
Tác dụng điều trị huyết áp cao, nó đặc biệt tốt cho những bệnh nhân tiểu đường, béo phì. Bởi bệnh tiểu đường béo phì thường đi đôi với chứng cao huyết áp. Sử dụng dây thìa canh sẽ giúp người bệnh cùng lúc khống chế được cả hai căn bệnh này.
Tác dụng ổn định nhịp tim (Tăng nhịp tim ho huyết áp tăng cao cũng là một trong những biểu hiện thường gặp ở bệnh nhân tiểu đường, dây thìa canh chính là xúc tác giúp ổn định nhịp tim cho người bệnh nhờ hiệu quả hạ huyết áp).
Tác dụng của dây thìa canh trong hạ lipid máu và giảm cân. Những tác dụng này mới được các nhà khoa học phát hiện và hiện đang được kiểm tra, thử nghiệm và sẽ được công bố khi việc nghiên cứu hoàn tất.
Hiện nay cây thìa canh đã được sử dụng và ứng dụng nhiều trong các sản phẩm thảo dược, các loại thực phẩm chức năng và có bán trên nhiều hệ thống siêu thị, nhưng với giá khá đắt.
Công dụng chữa bệnh tiểu đường của Dây thìa canh
1. Dây thìa canh giúp giảm cảm giác thèm đường, vị ngọt kém hấp dẫn
Một trong những thành phần hoạt động chính trong loại cây này là axit gymnemic, giúp ức chế vị ngọt
Nghiên cứu cho thấy rằng chiết xuất Dây thìa canh có thể làm giảm khả năng nếm vị ngọt và do đó làm cho thực phẩm ngọt ít hấp dẫn hơn
Trong một nghiên cứu ở những người nhịn ăn, một nửa được cho chiết xuất Dây thìa canh. Những người nhận được chất bổ sung ít thèm ăn đồ ngọt hơn trong bữa ăn tiếp theo và có nhiều khả năng hạn chế lượng thức ăn của họ, so với những người không dùng chiết xuất.
Axit gymnemic trong Dây thìa canh có thể chặn các thụ thể đường trên lưỡi của bạn, làm giảm khả năng nếm vị ngọt của bạn. Điều này có thể dẫn đến giảm cảm giác thèm đường.
2. Dây thìa canh giúp hạ đường huyết
Bệnh tiểu đường là một bệnh chuyển hóa đặc trưng bởi lượng đường trong máu cao. Nó gây ra bởi sự bất lực của cơ thể bạn để sản xuất hoặc sử dụng insulin một cách hiệu quả.
Dây thìa canh được coi là có đặc tính chống tiểu đường. Là một bổ sung, nó đã được sử dụng kết hợp với các loại thuốc tiểu đường khác để hạ đường huyết. Nó còn được gọi là gurmar, là tiếng Hindi cho tàu khu trục đường Hồi giáo.
Tương tự như tác dụng của nó đối với vị giác của bạn, Dây thìa canh cũng có thể chặn các thụ thể trong ruột của bạn và do đó hấp thụ đường, làm giảm lượng đường trong máu sau bữa ăn của bạn.
Trong một nghiên cứu, Dây thìa canh xuất hiện để cải thiện kiểm soát lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 bằng cách hạ thấp lượng đường trong máu.
Nghiên cứu kết luận rằng giảm lượng đường trong máu sau bữa ăn dẫn đến giảm lượng đường trong máu trung bình theo thời gian. Điều này có thể giúp giảm các biến chứng lâu dài của bệnh tiểu đường.
Đối với những người có lượng đường trong máu cao hoặc HbA1c cao, Dây thìa canh có thể giúp giảm tình trạng nhịn ăn, sau bữa ăn và lượng đường trong máu lâu dài.
3. Có thể đóng góp cho mức độ insulin thuận lợi bằng cách tăng sản xuất insulin
Vai trò của Dây thìa canh trong việc tiết insulin và tái tạo tế bào cũng có thể góp phần vào khả năng hạ đường huyết của nó.
Nồng độ insulin cao hơn có nghĩa là đường được loại bỏ khỏi máu của bạn với tốc độ nhanh hơn.
Nếu bạn bị tiểu đường hoặc tiểu đường tuýp 2, cơ thể bạn có xu hướng không tạo đủ insulin, hoặc các tế bào của bạn trở nên ít nhạy cảm hơn với nó theo thời gian. Điều này dẫn đến lượng đường trong máu cao liên tục.
Dây thìa canh có thể kích thích sản xuất insulin trong tuyến tụy của bạn, thúc đẩy tái tạo các tế bào đảo sản xuất insulin. Điều này có thể giúp giảm mức đường trong máu của bạn.
Xem thêm